GERÇEK DÜNYA HARİTASI

    Yıllardır kullandığımız dünya haritalarının ne ölçüde doğru olduğunu hiç düşündünüz mü? Dünya geoit olmasına rağmen kullandığımız tüm haritaların düz olması hiç dikkatinizi çekti mi? Şimdiye kadar dikkatinizi çekmediyse de şimdi bu konuya dikkatinizi çekip, konuyu açıklayacağım.

    Dünya, küre benzeri bir şekle; kutuplardan baskın, ekvatordan şişkin geoit şekline sahip. Ancak yapılan dünya haritaları genellikle dünya düzmüş gibi yapılıyor. Bundan dolayı ülkelerin şekillerinde ve boyutlarında bazı sorunlar baş gösteriyor. İsterseniz aşağıdaki gibi örnek bir harita üzerinde incelemelerde bulunalım.

    Dünya üzerindeki birkaç ülkeyi karşılaştıralım!

    Dünya'da toplam 7 kıta var. Bunlar; Kuzey Amerika, Güney Amerika, Afrika, Avrupa, Asya, Okyanusya ve Antarktika'dır. Bu kıtaların üzerinde ise resmen varlığı kabul edilen 192 ülke mevcut. Haritalarda bu ülkelerin bazılarının boyutu normalde olduğundan çok daha farklı görünüyor. Şimdi de bu ülkelerden birkaçını karşılaştıralım.

    Grönland (2.166.000 km²) - Demokratik Kongo (2.345.000 km²) : Haritada Grönland Demokratik Kongo'dan 4-5 kat büyük gibi görünüyor. Ancak gerçekte Demokratik Kongo Grönland'la neredeyse aynı boyutta, hatta Demokratik Kongo daha büyük.

    Rusya (17.100.000 km²) - Çin (9.597.000 km²) : Haritada Rusya Çin'in 3-4 katı gibi görünüyor. Ancak Rusya gerçekte Çin'in yalnızca 1,7 katı kadar. Yani haritada Rusya olduğundan çok daha büyük görünüyor.

    Kanada (9.985.000 km²) - Afrika (30.370.000 km²) : Haritada Kanada, Afrika kadar görünüyor. Ama gerçekte Afrika Kanada'nın yaklaşık 3 katı kadar.

     Bu karşılaştırmalar sonucunda kutuplardaki yerlerin orantısız biçimde büyük göründüğünü rahatlıkla anlayabiliyoruz.

    Peki bu durumun sebebi ne?

    Aslında meridyenlerin uzunlukları her yerde eşit değildir. Meridyenlerin uzunluğu ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe azalır. Geoit biçimindeki Dünya haritası, düz bir kağıda aktarılırken kutup bölgesi, ekvator bölgesiyle eşitlenmeye çalışılıyor. Bu nedenle kutuplara gidildikçe gerçek boyutlara göre büyümeler görülüyor. Bu durumun düzeltilip de düz bir haritada dünya üzerinde bulunan tüm bölgelerin gösterilmesi oldukça zor. 

    İşte gerçeğe yakın bir Dünya haritası!

    Gerçeğe yakın bir dünya haritası hazırlamak amacıyla çalışan bir grup bilim insanı aşağıdaki gibi bir harita hazırlamış. Bu haritayı hazırlarken dünyayı üçgen parçalara bölmüşler ve daha sonra bu üçgenleri birleştirmişler. Sonunda da bu harita oluşmuş. Belki ilerde bu haritaya da çeşitli güncellemeler ve geliştirmeler gelebilir.

- Hüseyin Alper KARADENİZ